نگاهی به حرم کاظمین در عراق - وبلاگ ساختمان

به گزارش وبلاگ ساختمان، حرم کاظمین متعلق به امام هفتم شیعیان موسی کاظم و امام نهم محمد تقی محمد جواد است. نام کاظم و جواد را روی هم رفته کاظمین و جوادین می نامند.

حرم کاظمین، با دو گنبد طلایی و چهار گلدسته زرین، ضریحی زیباو مقدس را در بر گرفته است که درون آن، دو قبر مقدس از دو امام معصوم است،همچون صندوقی که دو گوهر نفیس را در خود نهان دارد. آمیختگی هنر و دین و تلاقی ذوق هنری و احساس معنوی و عشق به اهل بیت را که در هنر مسلمانان تجلی یافته است، در مجموعه حرم کاظمین می توان دید.

تاریخچه حرم کاظمین

این حرم را پادشاهان آل بویه بازسازی و تزیین کردند. پس از ظهور سلسله صفویه و رسمیت یافتن مذهب تشیع دوازده امامی در ایران، شاه اسماعیل صفوی پس از فتوحات در عراقو زیارت کربلا و نجف، به بغداد و سپس به کاظمین رفت. وی در سال 926 قمری، دستور داد تمام بناهای موجود حرم را که در اثر سیلاب های دجله و وقایع تاریخی دیگر، شرایطی نامطلوب داشت، خراب کنند و به جای آن عمارتی زیبا و باشکوه بسازند. شاه عباس اول صفوی، برای حرم کاظمین ضریحی فولادی ساخت و حرم و رواق های نزدیک به قبور مطهر را تزیین و بازسازی کرد.

در عصر قاجاریه اقدامات عمرانی وسیعی در حرم کاظمین صورت گرفت و وسیع ترین اقدام بازسازی و توسعه حرم در این دوره را فرهادمیرزا معتمدالدوله عموی ناصرالدین شاهانجام داد. صحن امروزی کاظمین که با حاشیه های اطراف آن 26 هزار متر مربع است، از اقدامات فرهادمیرزا به شمار می آید. ستاد بازسازی عتبات عالیات، دو گنبد حرم کاظمین را طلاکاری کرده است.

نمایی از ورودی حرم کاظمین

معماری حرم کاظمین

ساختمان کنونی حرم از ساخته های دوره آغازینِصفویه و اضافات دوره های بعدی است. معماری و هنر دوره صفویه از ایوان های زیبا و کاشی کاری های معرق نفیس و آینه کاری های بدیع در آن به وضوح قابل مشاهده است. حرم دارای دو گنبد طلایی است که هر یک بر روی یکی از دو قبر قرار گرفته است.

در زیر دو گنبد فضای مربع مستطیل است که میانه دو دیوار شرقی و غربی را دو ستون بزرگ دربرگیرنده گنبدها اشغال کرده است؛ یک ضریح نقره ای قبر ها را با دو صندوق خاتم نفیس در بردارد؛ با ورود از ایوان جنوبی به نخستین رواق و سپس به درون حرم و گنبدخانه نخست در برابر قبر موسی بن جعفر قرار خواهیم گرفت و در پشت سر او قبر جواد قرار گرفته است. پیرامون حرم چهار شبستان بزرگ قرار گرفته و رواق های جنوبی و غربی هر یک به ایوانی زیبا و بزرگ راه دارد.

مجموعه حرم و رواقها را سه صحن وسیع دربردارد که صحن غربی به نام صحن قریش می باشد. برج و بارو و دروازه های هفت گانه صحن با معماری زیبای آن و کاشی کاری نفیس پراکنده در سردرها و کتیبه ها چشم بیننده را می نوازد. برج و بارو و دروازه های هفت گانه صحن که با توجه به معماری زیبای آن و کاشی کاری نفیس پراکنده در سردرها و کتیبه ها چشم بیننده را می نوازد، از ساخته های فرهاد میرزای قاجار (عموی ناصرالدین شاه) می باشد.

بعضی بیوت و ضمایم حرم مطهر مسجد صفوی؛ این مسجد از ساخته های شاه اسماعیل صفوی است که پس از تسخیر عراق آن را به سبک ساختمان های عراقی ساخت. مسجد از زیبایی خاصی برخوردار است که حس تحسین بیننده را در برابر عظمت ستون های ضخیم و طاق های قوسی آن برمی انگیزد و دارای گنبد کاشی کاری بسیار کوتاهی است که به زحمت می توان آن را از درون صحن دید. در جنب محراب و منبر کهن مسجد، پنجره ای به درون رواق شمالی حرم باز شده است که از میان آن، ضریح قابل مشاهده است.

ضریح امام موسی کاظم در حرم کاظمین

رواق های حرم کاظمین

صحن مطهر و مقدس کاظمین، امروزه در زمره صحن های بزرگ عتبات عالیات عراق است که طول آن 370 و عرض آن 350 متر است. حرم مطهر در داخل این صحن مستطیل شکل با طول 230 و عرض 150 متر قرار گرفته است. برای رسیدن به روضه منوره کاظمین و زیارت ضریح مطهر، باید از چهار رواق عبور کرد که تمامی آن تا نیمه از سنگ و بقیه تا سقف آیینه-کاری شده است. این رواق ها عبارتند از:

1. رواق باب المراد که به دلیل قرار دریافت در بخش شرقی، به آن رواق شرقی هم می گویند. شیخ مفید و ابن قولویه از مجتهدان، محدثان و متکلمان شیعه در آن مدفون هستند.
2. رواق باب القریش که در جنوب ضریح قرار گرفته است.
3. رواق شمالی.
4. رواق غربی که به دلیل دفن خواجه نصیرالدین طوسی به رواق خواجه نصیر شهرت دارد.

نقشه حرم کاظمین

مدفونان در حرم کاظمین

• ابن قولویه قمی
• شیخ مفید
• خواجه نصیرالدین طوسی
• ابو سبحه از نوادگان امام کاظم (ع)
• معزالدوله دیلمی از سلاطین آل بویه
• فرهادمیرزا معتمدالدوله عموی ناصرالدین شاه

نمایی از داخل حرم کاظمین

شرایط کنونی حرم کاظمین

امروز حرم مطهر کاظمین 514.14 مترمربع مساحت دارد که با ساختمان ها و مناطق اطراف مربوط به حرم، به 26 هزار مترمربع می رسد که مبنای طرح ساخت دوباره شاه اسماعیل و توسعه فرهاد میرزا حفظ شده است. اقدامات امروز بیشتر به نوسازی و نگهداری ساختمان های قدیم و تاریخی آن مثل طلاکاری دو گنبد توسط ستاد بازسازی عتبات عالیات ایران مربوط می شود.

نمایی از حرم کاظمین در شب

پیشنهاد وبلاگ ساختمان

برای دیدن بهتر است همیشه یک چتر همراه خود داشته باشید، چرا که بعضی اوقات در شهر کاظمین باران هایی همانند باران بهاری می بارد. به علاوه با استفاده از چتر می توانید از آفتاب درامان بمانید. سفرتان قبول حق.

گروه گردشگری وبلاگ ساختمان