افتادگی دریچه میترال چیست و چگونه درمان می گردد؟
به گزارش وبلاگ ساختمان، افتادگی دریچه میترال تاثیر منفی روی خون رسانی قلب دارد. قلب شامل چند دریچه و حفره است که هرکدام وظایف خاصی برعهده دارند. برای عمل کرد صحیح آن ضروری است همه این دریچه ها از سلامت کامل برخودار باشند.
آشنایی با دریچه میترال
دریچه میترال یکی از 4 دریچه مهم قلب که بین بطن چپ و دهلیز چپ قرار گرفته است. کار این دریچه که به آن دریچه دولتی نیز گفته می گردد جلوگیری از بازگشت خون به عقب در زمان عبور از قلب است.
عملکرد دریچه میترال به این صورت است که خون اکسیژن دار دهلیز چپ را بعد از پر شدن دهلیز، به سمت بطن چپ می برد و بلافاصله بسته می گردد. با اینکار جلوی بازگشتن خون به دهلیز گرفته شده و این اتفاق با هر ضربان قلب تکرار می گردد.
بیماری های دریچه میترال
به طور کلی دریچه میترال می تواند دارای چندنوع مشکل مانند تنگی دریچه، نارسایی، افتادگی، عفونت، بیماری نادر و گشادی دریچه باشد.
افتادگی دریچه میترال
افتادگی یا پرولاپس قلب که دلیل علمی مشخصی ندارد و احتمالا به دلایل ارثی ایجاد می گردد از بیماری های شایع قلبی است.وقتی می گوییم دریچه دچار شلی یا افتادگی شده است در واقع دهانه دریچه بعد از جمع شدن بطن چپ به سمت دهلیز باز می گردد.
در اثر این این اتفاق دریچه خون را پس می زند و جریان خون نمی تواند به جلو حرکت کند. از نام های دیگر این عارضه قلبی می توان به شلی یا گشادی دریچه و پس زدگی خون اشاره نمود. پرولاپس قلب 2 نوع دارد که عبارتند از افتادگی اولیه و افتادگی ثانویه.
تفاوت بین این دو افتادگی به این صورت است که در افتادگی اولیه دهانه دریچه ضخیم می گردد ولی در ثانویه این اتفاق نمی افتد و فقط کارکرد میوکاردیوم دچار تغییر می گردد. افتادگی ثانویه باعث بروز مسائلی مانند بزرگ شدن بطن چپ و روماتیسم قلبی می گردد.
علائم افتادگی دریچه قلب
به دلایل نامعلومی بروز علائم در افرادی که دارای افتادگی دریچه شدیدی هستند، نسبت به افرادی که افتادگی جزئی دارند کم تر است. در ادامه به آنالیز مهم ترین علائم این بیماری می پردازیم:
- احساس تنگی نفس به خصوص در حین فعالیت یا وقتی به پشت دراز می کشید.
- اگر فقط شب ها دچار سرفه می شوید احتمال اینکه مشکل از کمبود اکسیژن و افتادگی دریچه باشد بالاست
- تجمع آب در ریه
- خستگی زیاد به دلیل ناهماهنگی های سیستم عصبی و عدم اکسیژن رسانی صحیح به بدن
- عجیب و غیرطبیعی شدن صدای قلب
- ورم پا و دست
- تپش قلب که همان ضربان قلب سریع یا نامظم است.
خطرات افتادگی دریچه میترال
به طورکلی افتادگی دریچه قلب خطری ندارد و شخص مبتلا ممکن است هرگز متوجه وجود این بیماری نگردد. اما گاهی با گذشت زمان این عارضه شدیدتر شده و باعث به وجود آمدن مسائل قلبی دیگری می گردد.
- ممکن است باعث ایجاد عفونت های قلب گردد.
- ممکن است باعث ایجاد بیماری های شدید قلبی گردد
- احتمال ایجاد نارسایی قلبی را بالا می برد
- احتمال ایجاد آریتمی یا اختلال در ضربان قلب
تشخیص افتادگی دریچه میترال
برای تشخیص این بیماری پزشک متخصص با گذاشتن گوشی بر روی قلب و توجه کردن به ریتم ضربان قلب می تواند متوجه صدای غیر عادی (کلیک مانند) بعد از جمع شدن بطن چپ گردد. اما برای اطمینان از طبیعی بودن ریتم و چکاپ بهتر است همواره نوارقلب گرفته گردد.
راه دیگری که برای تشخیص قطعی افتادگی دریچه و مقدار گیری خون پس زده شده وجود دارد آزمایش اکوکاردیوگرافی است. در این آزمایش با استفاده از امواج فراصوت از قلب تصویربرداری می گردد و به وسیله آن حتی عفونت روی دریچه تشخیص داده می گردد. عفونت دریچه قلب به ندرت اتفاق می افتد اما از عوارض خطرناک افتادگی دریچه است.
افتادگی دریچه و نفس تنگی
از مهم ترین عوارض و نشانه های افتادگی دریچه تنگی نفس است. نتیجه پس زدن خون در دریچه، کاهش خون رسانی به قسمت های مختلف بدن است. همانطور که می دانید از مهم ترین وظایف خون اکسیژن رسانی به کل بدن است اما وقتی خون کافی نباشد درنتیجه اکسیژن لازم نیز به بدن نمی رسد. کمبود اکسیژن باعث احساس تنگی نفس به خصوص حین فعالیت های سنگین می گردد.
افتادگی دریچه و ورزش
ورزش کردن و انجام فعالیت های سنگین باعث احتیاج بیشتر بدن به خون و اکسیژن می گردد. این موضوع در قلبی که دچار افتادگی دریچه است و نمی تواند همه خون را به بدن بفرستد باعث ایجاد درد قفسه سینه می گردد. بعلاوه عدم تامین اکسیژن مورد احتیاج بدن سبب ایجاد تنگی نفس در فرد می گردد.
افرادی که به بیماری افتادگی دریچه مبتلا هستند قبل از انجام فعالیت های ورزشی باید با پزشک متخصص مشورت نمایند.
درمان قطعی افتادگی دریچه میترال
بیشتر افراد مبتلا به این بیماری هرگز علائمی در خود مشاهده نمی نمایند و به همین خاطر متوجه این مشکل در قلب نیز نمی شوند. اما اگر با تشخیص متخصص قلب و عروق افتادگی دریچه میترال برای شما تایید شد ضروری است حداقل چند سال یک بار برای انجام معاینه و آزمایشاتی مثل نوارقلب به پزشک مراجعه کنید.
زیرا افتادگی دریچه شاید مشکل حادی ایجاد نکند اما در ایجاد مسائل و نارسایی قلبی بسیار موثر است. همانطور که قبلا نیز اشاره شد از مهم ترین عوارض جدی افتادگی دریچه، اندوکاردیت یا عفونت دریچه است. البته این عارضه به ندرت اتفاق می افتد.
این افراد قبل از انجام هر عملی که امکان ورود باکتری به خون در آن وجود دارد به ناچار باید از آنتی بیوتیک استفاده نمایند.در موارد خیلی حاد وقتی پزشک تشخیص دهد افتادگی و پس زدن خون به قدری شدید است که امکان ایجاد نارسایی قلبی و بزرگ شدن قلب در فرد وجود دارد با عمل جراحی دریچه را تعویض یا ترمیم مینمایند.
قرص برای درمان افتادگی دریچه میترال در افرادی که علائم شدیدی مانند تپش قلب بالا، غش، درد شدید در قفسه سینه وحمله های اضطرابی دارند تجویز می گردد. به طور کلی برای کم شدن علائم از داروهای زیر استفاده می گردد:
داروهای بتابلاکر: پرانولول، آتنولول، متوپرولول
داروهای کلسیم بلاکر: دیلتیازم و وراپامیل
مراقبت های لازم در افتادگی دریچه
رعایت کردن یک سری موارد در کاهش علائم این بیماری و کنترل آن موثر است که به توضیح زیر می باشد:
- از رژیم غذایی سالم بهره ببرید و تا حد امکان از غذاهای شور و چرب استفاده نکنید زیرا فشار زیادی به قلب وارد می نمایند
- از ورزش های سبک برای سلامتی یاری بگیرید. پیاده روزی می تواند گزینه مفیدی باشد
- از مصرف سیگار خودداری کنید
- از مصرف الکل خود داری کنید
- اضافه وزن و کمبودوزن نداشته باشید. سعی کنید همواره وزن متعادلی داشته باشید.
- از چک کردن و کنترل فشار خون غاقل نشوید. برای این کار خرید یک دستگاه برای خانه توصیه می گردد
- مراجعه به پزشک و چکاپ همیشگی را نباید فراموش کنید.
افتادگی دریچه میترال از بیماری های شایع و نه چندان پر خطری است که هر فردی ممکن است به آن دچار گردد.این بیماری هیچ دلیلی علمی ندارد و می توان گفت احتمالا دلیل آن وراثتی است. از علائم بیماری می توان به تپش قلب، تنگی نفس، خستگی شدید و غیره اشاره نمود.
بیشتر افرادی که به افتادگی دریچه دچار می شوند به دلیل عدم بروز علائم، هیچ وقت از وجود آن آگاه نمی گردد. اما در برخی افراد نیز این علائم شدت پیدا می نماید طوریکه مجبور به مصرف دارو می شوند. شدیدترین حالت نیز جراحی دریجه را در پی دارد.
اگر علائم تنگی نفس در شخص بیمار زیاد باشد توانایی ورزش و کارهای سنگین از او سلب شده و برای موارد فوق حتما باید با پزشک مشورت کند.
منبع: فوت و فن