سرطان پوست چیست؟ - وبلاگ ساختمان

به گزارش وبلاگ ساختمان، سرطان پوست می تواند در سلول های سنگفرشی، سلول پایه ای و یا ملانوما ایجاد گردد. از علائم آن می توان به عدم بهبود زخم، بروز لکه بر روی پوست و تغییر خال اشاره نمود. جراحی یکی از رایج ترین روش ها برای درمان سرطان پوست است.

وبلاگ ساختمان | سرویس سلامت - از علائم سرطان پوست می توان به عدم بهبود زخم، بروز لکه بر روی پوست و تغییر خال اشاره نمود. از بافت برداری یا بیوپسی برای تشخیص این نوع سرطان استفاده می گردد. روش درمان بستگی به نوع و مرحله سرطان دارد. جراحی یکی از رایج ترین روش ها برای از بین بردن سلول های سرطانی است. برای ملانوما و سرطان سلول سنگفرشی، ممکن است از روش هایی مانند ایمنوتراپی، شیمی درمانی و یا پرتو درمانی نیز استفاده گردد. در ادامه نگاه نزدیک تری به این بیماری می اندازیم.

ساختار پوست

پوست همانند دیگر ارگان های بدن، دارای ساختاری خاص است و عملکرد های مختلفی دارد. از آنجایی که درمان سرطان پوست بستگی به شدت و عمق سرطان دارد، بهتر است در ابتدا با سه لایه اصلی پوست بیشتر آشنا شویم.

1. اپیدرم یا روپوست

اپیدرم، سطحی ترین لایه پوست است که از بدن در برابر محیط بیرونی محافظت می نماید. سلول های موجود در این لایه عبارتند از: کارسینوم سلول سنگفرشی، کارسینوم سلول پایه ای و ملانوما. سلول های سنگفرشی درست در زیر سطح بیرونی پوست قرار دارند. سلول های پایه ای در زیر سلول های سنگفرشی قرار گرفته و سلول های پوستی جدید را فراوری می نمایند. ملانوسیت ها نیز سلول هایی هستند که مسئولیت ساخت رنگدانه های ملانین را در پوست به عهده دارند.

2. میان پوست یا پوست حقیقی

میان پوست از کلاژن و الاستین تشکیل شده است. این لایه حاوی فولیکول های مو، غدد فراوری نماینده روغن (غدد چربی)، اعصاب و عروق خونی است.

3. بافت های زیر پوستی

بافت زیر پوستی حاوی چربی، بافت همبند و عروق خونی است. بسته به وزن فرد، مقدار این بافت متغیر است.

انواع سرطان پوست

سه نوع سرطان اصلی و شایع برای پوست وجود دارد و بیش از 100 نوع وجود دارد که کمتر شایع هستند. به طور کلی، به سرطان سلول سنگفرشی و سرطان سلول پایه ای، سرطان پوست غیر ملانوم گفته می گردد.

1. سرطان سلول پایه ای

سرطان سلول پایه ای (BCC) شایع ترین نوع این سرطان است و 75 تا 80 درصد از کل مبتلایان به سرطان پوست را شامل می گردد. خطر مرگ ناشی از پیشرفت این نوع سرطان حدود 30 درصد است. در گذشته، این نوع سرطان اغلب در افراد میانسال و یا مسن دیده می شد، اما امروزه به طور فزاینده ای در افراد جوان نیز دیده می گردد.

سرطان سلول پایه ای معمولا از قسمت هایی از بدن شروع می گردد که در معرض نور خورشید قرار دارند. مانند صورت، گردن و دست ها. رشد این سرطان آهسته بوده و به ندرت به دیگر قسمت های بدن گسترش می یابد.

این سرطان، از لایه سلول پایه ای در اپیدرم شروع می گردد. در این حالت، سلول ها دچار تغییر شده و به صورت کنترل ناپذیری شروع به تکثیر می نمایند. با رشد سلول های سرطانی، آن ها می توانند به لایه میان پوست، نزدیک گره های لنفاوی، نفوذ نموده و در نهایت به استخوان ها حمله نمایند. اگر این سرطان درمان نگردد، می تواند به بافت های اطراف آسیب رسانده و باعث از شکل افتادگی پوست گردد. درمان زودهنگام این سرطان می تواند بسیار موثر باشد.

2. سرطان سلول سنگفرشی

سرطان سلول سنگفرشی، 16 تا 20 درصد از سرطان پوست را شامل می گردد. مردان، دو برابر بیش از زنان به این نوع سرطان دچار می شوند. برخلاف سرطان سلول پایه ای، این نوع سرطان اگر پیشرفت کند، می تواند به متاستاز تبدیل گردد. این سرطان معمولا در صورت، گوش، گردن، لب ها و پشت دست ها ایجاد می گردد. همچنین، سرطان سلول سنگفرشی می تواند از زخم های پوستی در دیگر قسمت های بدن نیز ایجاد گردد. تشخیص زودهنگام این تومور می تواند تاثیر بسزایی در درمان داشته باشد. به یاد داشته باشید که نور خورشید تاثیر بسزایی در بروز این نوع سرطان دارد.

3. ملانوما

ملانوما، خطرناک ترین نوع سرطان پوست است. هرچند، ملانوما نسبت به سرطان سلول پایه ای و سرطان سلول سنگفرشی کمتر شایع است. اگرچه، ملانوما ممکن است در یک پوست طبیعی ایجاد گردد، اما اغلب از یک خال شروع می گردد. ملانوما، اغلب در کمر مردان، پای زنان، کف دست و پا و در زیر ناخن های دست یا پا یافت می گردد. این سرطان ممکن است در هر جایی از بدن روی دهد، حتی قسمت هایی که هرگز در معرض نور خورشید قرار نگرفته اند. امروزه، با درمان های جدید می توان بعضی از انواع این سرطان را کنترل کرد.

انواع نادر سرطان پوست

بعضی از انواع نادر سرطان پوست عبارتند از:

• کارسینوم سلول مرکل: این نوع سرطان، اغلب در اطراف چشم و در میان افراد میانسال یافت می گردد. به دلایل نامعلوم، این نوع سرطان در حال افزایش است. این نوع سرطان حالتی تهاجمی داشته و به سرعت به دیگر قسمت های بدن سرایت می نماید.
• سارکوم کاپوسی: این سرطان ناشی از ویروس هرپس سارکوم کاپوسی است و معمولا در افراد مبتلا به اچ آی وی/ ایدز یا افرادی که دارای دستگاه ایمنی ضعیفی هستند، مثلا افرادی که پیوند عضو داشته اند، دیده می گردد. این سرطان به صورت لکه های عظیم قرمز، آبی یا قهوه ای در اطراف بدن ظاهر شده که می توانند همراه با تورم باشند. خوشبختانه، این سرطان اغلب به دارو های HIV واکنش مثبت نشان می دهد.
• کارسینوم غدد سباسه (چربی): این نوع سرطان در غدد چربی تشکیل شده و اغلب در زنان مسن و در اطراف چشم ها ایجاد می گردد.
• درﻣﺎﺗﻮ ﻓﯿﺒﺮوﺳﺎرﮐﻮم ﭘﺮوﺗﻮﺑﺮﻧﺲ: این نوع سرطان به صورت یک گره سفت در میان پوست شروع شده و به سرعت گسترش می یابد. این نوع سرطان ناشی از یک جهش ژنی است که منجر به فراوری بیش از حد یک پروتئین به نام فاکتور رشد مشتق از پلاکت می گردد.

متاستاز پوستی

گاهی اوقات، سرطان های ایجاد شده در دیگر مناطق بدن، به پوست سرایت می نمایند. سرطان هایی که با متاستاز پوست مرتبط هستند، شامل سرطان سینه، سرطان روده عظیم و سرطان ریه می شوند. زمانی که سرطان های دیگر به پوست سرایت نمایند، آن ها به عنوان سرطان پوست طبقه بندی نمی شوند.

علائم سرطان پوست

علائم و نشانه های سرطان پوست عبارتند از:

• عدم بهبود زخم
• تغییر خال
• زخم های پوسته پوسته
• بروز توده های صورتی، سفید و یا گوشتی
• خارش

علل و عوامل خطرزا

علت بروز سرطان پوست، دقیقا تعیین نیست. هرچند، بعضی عوامل می توانند احتمال ابتلا به این سرطان را افزایش دهند. این عوامل عبارتند از:

• قرار دریافت در معرض آفتاب
• رنگ پریدگی پوست
• موی قرمز یا بلوند
• چشم های روشن (سبز یا آبی)
• پوستی که به راحتی در اثر حرارت یا تابش، سوخته می گردد
• سابقه خانوادگی
• داشتن بعضی سندرم های ژنتیکی از قبیل گزرودرما پیگمنتوزوم
• داشتن خال های بسیار (بیش از 50 خال) و یا خال های نامعمول
• زخم ناشی از سوختگی یا عفونت های پوستی
• ضعف دستگاه ایمنی
• استفاده از بعضی درمان های پزشکی مانند پرتو درمانی و نور درمانی
• مواجهه مکرر با مواد شیمیایی مانند قطران و وینیل کلرید
• سیگار کشیدن (احتمال ابتلا به سرطان سلول سنگفرشی را افزایش می دهد)

نحوه تشخیص سرطان پوست

تشخیص سرطان پوست با معاینه فیزیکی شروع می گردد. بر اساس ظاهر زخم، پزشک ممکن است بیوپسی را پیشنهاد کند. بیوپسی را می توان به یکی از چند روش زیر انجام داد:

• بیوپسی تراشی: اگر فرد مشکوک به سرطان سلول پایه ای یا سنگفرشی باشد، از این روش استفاده می نمایند. در این روش، پوست را بی حس نموده و قسمتی از زخم را می تراشند. بیوپسی پانچ نیز ممکن است انجام گردد.
• بیوپسی برشی: در این روش، قسمت مورد نظر را برش داده و بخشی از ضایعه را خارج می نمایند.
• بیوپسی اکسینال: در این روش، تمام ضایعه را به همراه بافت اطراف خارج می نمایند. اگر فرد مشکوک به ملانوم باشد از این روش استفاده می نمایند.

اگر سرطان پوست پیشرفت نموده باشد، از آزمایش های دیگر نیز برای تشخیص مرحله بیماری و احتمال متاستاز استفاده می گردد. مانند بیوپسی گره لنفاوی نگهبان، سی تی اسکن و پت اسکن.

درمان سرطان پوست

درمان سرطان پوست به عوامل بسیاری مانند نوع سرطان، اندازه و عمق آن بستگی دارد. جراحی شایع ترین نوع درمان است. یک نوع جراحی به نام جراحی ماز (Mohs) وجود دارد که در آن لایه های نازک پوست که حاوی تومور های سرطانی هستند به طور پیشرونده ای برداشته می شوند تا فقط بافت فاقد سرطان باقی بماند. در ملانوما، ناحیه عظیمی از بافت اطراف برداشته می گردد.

در سرطان های پیشرفته که به گره های لنفاوی یا دیگر نقاط بدن سرایت نموده اند از درمان هایی مانند ایمنوتراپی، شیمی درمانی، درمان هدفمند و استفاده می گردد.

پیشگیری و تشخیص زودهنگام

کار های بسیاری وجود دارند که با انجام آن ها می توانید به پیشگیری از سرطان پوست یاری کنید. علاوه بر مصرف کرم های ضد آفتاب، بهتر است از دیگر روش های حفاظتی مانند پوشیدن لباس و کلاه نیز بهره ببرید. سعی کنید در وسط روز در معرض نور خورشید قرار نگیرید. در زمان استفاده از مواد شیمیایی مختلف از دستکش بهره ببرید. تمام سرطان های پوستی قابل پیشگیری نیستند و تشخیص زودهنگام آن ها می تواند بسیار موثر باشد. بنابراین، پوست خود را به طور منظم آنالیز کنید.

در انتها باید گفت که تقریبا یک سوم افراد در طول عمر خود دچار نوعی از سرطان پوست می شوند. آشنایی با علائم و عوامل خطرزا می توانند به تشخیص زودهنگام سرطان یاری نمایند. اگر هر گونه تغییر نگران نماینده ای در پوست خود مشاهده کردید، حتما به متخصص پوست مراجعه کنید.

برگرفته از: verywellhealth